Historisch Centrum

 

Uw Persoonlijke Grap en Grol Gids voor Rondleidingen in Mons, de "Koele Kaas", éénentwintig-talig, 92 kilo's schoon aan de Haak(lees Algemene Voorwaarden!!), Ervaren Drakendoder en VooDoo kunstenaar! Bekend van Radio en TéVé, van de Ivoren Toren gekomen, geliefd en gevreeschd. Een leuke en andere kijk met een knipoog, peper en zout, en soms pikant op Wallonië en Mons/Bergen in het speciaal..

 

Uw persoonlijke begeleider in Mons staat voor U klaar, wij doen alles voor de lol, wij zijn "Grap en Grol"

Mons Centrum

"Historie die vandaag Leeft"

Een uitvoering van "Grap en Grol"

Het oude Centrum van Mons met zijn straatjes, steegjes, gangen, architectuur, en ommuurde stad. Een stad die eeuen lang in het centrum van de streek heeft gestaan en waar je de Draken en Ridders nog lan voelen!

Mons, Bergen, daar beneden in de Diepe Walen, Wat is dat toch voor een stadje? Verscholen tussen Brussel en Parijs, woonstad van Elio di Rupo, de Grote Leider van de Sossen, een Rood Nest, Militanten, niet groot, niet klein, weinig in het nieuws........

 

We weten dat het een oud stadje is, maar wat nu precies? Nee....

 

Wij proberen U een beetje wijs te maken in de geschiedenis van dit kleine pareltje in de Borinage. We weten niet alles, verre van, we maken fouten, wie niet? Maar we zijn best trots op onze Stad en doen ons best! Wij van "Grap en Grol" doen het altijd voor de lol!

 

Bergen is gelegen ten oosten van Borinage, zoals dit industriegebied wordt genoemd. De stad ligt ongeveer op 50 km ten zuiden van Brussel, 200 km ten noorden van Parijs, 150 km ten westen van Aken en 75 km ten oosten van Rijsel en is verbonden met de snelwegen E19 (Parijs - Brussel - Antwerpen - Amsterdam) en E42 (Rijsel - Charleroi - Luik).

 

Het reliëf wordt mede beïnvloed door het dal van de Hene, die iets ten noorden van de stad van oost naar west stroomt. De Trouille valt ongeveer ter hoogte van Bergen samen met de Hene.

Bergen ligt dus op een heuvel bij de samenloop van twee rivieren, waardoor de huidige vorm van de stad bijna rond is. De Rind(R50) bakent de binnenstad af. Meer naar het centrum neemt de hoogte toe, in de buurt van het belfort ligt de stad het hoogst.

 

De ondergrond van Bergen bestaat uit alluvialen. In de nabijheid van de deelgemeenten Ghlin en Obourg bevindt zich krijtgesteente dat van de periode van het Krijt dateert. Dit gesteente bevat fossielen van Belemnieten, en wordt sinds lange tijd gebruikt voor de productie van cement.

Nabij Saint-Denis is het gesteente rijk aan vuursteen; het wordt daar gebruikt voor de productie van vuurvast materiaal. In het neolithicum werd veel vuursteen gevonden in Spiennes; het werd gewonnen in de neolithische vuursteenmijnen in Spiennes, een door UNESCO erkend monument!

 

De Romeinse Tijd;

 

De stad Bergen ontstond op een heuvelachtig terrein (vandaar de naam) tussen de rivieren de Hene en de Trouille. Ondanks de ontdekking van begraafplaatsen uit de 2e eeuw en de oude benaming "Castri locus" (d.i. Kampplaats), die voor het eerst opduikt in 642, blijft de aanwezigheid van een Romeins legerkamp op de plaats van de huidige stad een hypothese.

Alleszins lag de plek aan een diverticulum (d.i. "aftakking") van de Romeinse heerbaan Bavay-Asse. Ten oosten in Binche is er een museam te bezoeken met opgravingen uit deze tijd, we nemen U er graag mee naar toe!

 

De Middeleeuwen;

 

Pas rond het midden van de 7e eeuw ontwikkelde zich hier een belangrijke stadskern, rond een kasteel waar de graven woonden. Deze ontwikkeling was mede het gevolg van de stichtingin de Frankische tijd van een abdij, rond 650, door de heilige Waltrudis. Dit klooster zou later in de 11e eeuw hervormd worden tot een kapittel van adellijke, seculiere kanunnikessen, dat het geestelijke leven in de stad bleef domineren tot de opheffing in 1792.

 

Rond de 10e eeuw bouwden de graven van Bergen een versterkte burcht op de naburige heuvel, en onder graaf Boudewijn IV (1120-1171) werd begonnen aan de bouw van een eerste omwalling - waarvan ook thans nog delen bestaan. Hierdoor kon de stad spoedig rivaliseren met Valenciennes, de toenmalige hoofdstad van het graafschap Henegouwen.

 

In 1136 vond in Bergen een grote stadsbrand plaats.

Bergen ontwikkelde zich snel tot een belangrijk bestuurlijk, handels- en onderwijscentrum. Gravin Margaretha II van Vlaanderen stichtte in 1248 een begijnhof, en de toename van de bevolking maakte rond 1290 de aanleg van een tweede, grotere stadsmuur noodzakelijk.

 

Deze stadsmuur was ongeveer 4,5 km lang en had zes poorten. In 1295 werd Bergen de hoofdplaats van het graafschap Henegouwen. De lakennijverheid legde de basis van een economische bloei, die pas zou eindigen in de 16e eeuw, met de godsdiensttroebelen.

 

Tachtigjarige Oorlog;

 

Op 24 mei 1572 viel Lodewijk van Nassau aan het hoofd van 500 ruiters vrij onverwacht de stad binnen, waar hij met geestdrift onthaald werd, omdat de misnoegdheid over het beleid van Alva er zeer groot was. Dit was de aanzet van Lodewijks plan om een operatiebasis te vestigen voor het leger van De Coligny, die vanuit Frankrijk de Spanjaarden zou lastig vallen. Toen deze hulptroepen echter niet kwamen opdagen omdat De Coligny werd vermoord in de Bartholomeusnacht, zag Lodewijk, die aan alle kanten bedreigd werd, zich genoodzaakt te capituleren en het belegerde Bergen aan Alva over te geven (19 september 1572).

 

Ondanks de belofte van algemene amnestie, nam Alva na het vertrek van Lodewijk en zijn troepen op bloedige wijze wraak. Vele burgers van Bergen werden gearresteerd, gefolterd en terechtgesteld, en hun bezittingen in beslag genomen. De welvaart van Bergen, een der bloeiendste nijverheidssteden van Europa, was totaal vernietigd.

 

Bezetting van Bergen;

 

Tussen 24 mei en 19 september 1572 werd de Henegouwse hoofdstad Bergen bezet door Lodewijk van Nassau, de broer van Willem van Oranje. Dit was een belangrijke gebeurtenis aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog, als onderdeel van de bezettingen van 1572.

 

Na de inname van Den Briel besloten Willem van Oranje en zijn familie opnieuw een inval in de Spaanse Nederlanden te wagen. Lodewijk zou Henegouwen binnenvallen vanuit Frankrijk, waarna hij versterking zou krijgen van de hugenoten.

Terwijl hij vertrouwde op de hugenootse versterkingen, viel Lodewijk Henegouwen binnen. Op 23 mei veroverde hij Valencijn. Dezelfde dag trok de dubbelspion Antoine Olivier met drie wagens met wijnvaten vol wapens naar Bergen. Olivier genoot het vertrouwen van de hertog van Alva maar hij speelde belangrijke informatie door aan Lodewijk van Nassau.

Twaalf soldaten, vermomd als kooplieden, wisten 's avonds Bergen binnen te komen en openden 's morgens de poorten van de stad zodat vijftig ruiters naar binnen konden. 'Orange, Orange, liberté, liberté', riepen zij terwijl ze met hun geweren schoten om indruk te maken. Omdat de rest van de troepen, zo'n 1500 man, wegbleven, reed Lodewijk van Nassau met zijn ruiters de stad uit om met een voetknecht achterop weer de stad in te rijden. Zo werd Bergen op 24 mei ingenomen.

De rooms-katholieken hebben niets te vrezen, legde Lodewijk later op het marktplein uit. De strijd is gericht tegen Alva. Deze stuurde onmiddellijk 4000 soldaten naar Bergen onder leiding van zijn zoon Don Frederik. Nog eens 16.000 soldaten uit het noorden waren onderweg. Drie dagen nadat Lodewijk Bergen bezette begonnen de Spanjaarden de belegering.

 

Slag bij Saint Ghislain(10km van Mons);

 

Terwijl hij vertrouwde op de hugenootse versterkingen, viel Lodewijk Henegouwen binnen. Op 23 mei veroverde hij Valencijn. Dezelfde dag trok de dubbelspion Antoine Olivier met drie wagens met wijnvaten vol wapens naar Bergen. Olivier genoot het vertrouwen van de hertog van Alva maar hij speelde belangrijke informatie door aan Lodewijk van Nassau.

Twaalf soldaten, vermomd als kooplieden, wisten 's avonds Bergen binnen te komen en openden 's morgens de poorten van de stad zodat vijftig ruiters naar binnen konden. 'Orange, Orange, liberté, liberté', riepen zij terwijl ze met hun geweren schoten om indruk te maken. Omdat de rest van de troepen, zo'n 1500 man, wegbleven, reed Lodewijk van Nassau met zijn ruiters de stad uit om met een voetknecht achterop weer de stad in te rijden. Zo werd Bergen op 24 mei ingenomen.

De rooms-katholieken hebben niets te vrezen, legde Lodewijk later op het marktplein uit. De strijd is gericht tegen Alva. Deze stuurde onmiddellijk 4000 soldaten naar Bergen onder leiding van zijn zoon Don Frederik. Nog eens 16.000 soldaten uit het noorden waren onderweg. Drie dagen nadat Lodewijk Bergen bezette begonnen de Spanjaarden de belegering.

 

Bartholomeusnacht;

 

De hoop ontzet te worden werd nog kleiner toen het verbond tussen de protestanten onder De Coligny en het (katholieke) Franse hof mislukte, wat bezegeld had moeten worden door het huwelijk tussen Margaretha, dochter van koning Karel IX van Frankrijk, en de hugenootse voorman Hendrik van Navarra, op 18 augustus. Het Franse hof besloot echter de katholieke kant te kiezen onder dreiging van een burgeroorlog. In de nacht van 23 op 24 augustus (de Bartholomeusnacht) werden duizenden hugenoten uitgemoord door Franse soldaten in Parijs en later elders in Frankrijk. De hugenoten waren hierdoor een grote slag toegebracht en konden de rebellen in de Zuidelijke Nederlanden niet meer te hulp komen. Willem van Oranje was op doorreis met zijn leger in Leuven wanneer hij over de Bloedbruiloft hoorde. Lodewijk van Nassau was zo verontwaardigd over de moordpartij dat hij Alva voorstelde samen de Franse koning aan te vallen. Alva was verbaasd en ook wel boos over het voorval. Zelfs Alva zou de Bartholomeusnacht een misdaad hebben genoemd.

 

Willem van Oranje besloot toch een poging te doen zijn broer te bevrijden, die al meer dan twee maanden vast zat in de stad. Hij bouwde een kamp op ten zuidoosten van Bergen, maar hij werd midden in de nacht overvallen (een camisado) door een Spaans leger. Door hulp van zijn hondje Pompey ontsnapte hij aan een moordaanslag. Hierna vluchtte hij in allerijl terug naar Duitsland.

 

Op 19 september geeft een zieke Lodewijk zich over. De partijen wisselen gijzelaars uit. Alva verleent Lodewijk, zijn soldaten en calvinisten op 21 september de vrije aftocht. De prins van Oranje en zijn broer zien elkaar begin oktober weer in Roermond.

 

17e en 18e Eeuw;

 

Meteen begon voor Bergen een lange periode waarin het oorlogsgeweld regelmatig het economische herstel afremde. Op 8 april 1691 moest de stad zich, na een beleg van negen maanden, aan de Franse troepen (80.000 man sterk) overgeven.

 

Koning Lodewijk XIV kwam vanaf 15 maart persoonlijk de krijgsoperaties bijwonen. Het Franse geschut had overal in de stad veel schade aangericht. Bergen bleef Frans bezit tot 1697, daarna kwam het beurtelings in Oostenrijkse en Franse handen.

 

De Fransen waren de baas van 1701 tot 1709, en daarna van 1746 tot 1749. Omdat de krijgsverrichtingen van de 18e eeuw zoveel schade aanrichtten, werd de stad vooral in die periode heropgebouwd, waardoor het huidige stadsbeeld grotendeels 18e-eeuws is.

 

Bergen was in de late 17e eeuw en eerste helft van de 18e eeuw een van de vestingsteden die deel uitmaakten van de Nederlandse vestingsbarrière in de Zuidelijke Nederlanden

Na de Slag bij Jemappes, een veldslag die op 6 november 1792 plaatsvond bij Jemappes (Nu een deel van Bergen), moesten de Oostenrijkers het veld ruimen.

 

 

 

Maar er is meer, kijk en klik op het Keuze menu op deze pagina !

 

Copyright "Grap en Grol" HWMS

Het gemeentehuis van Mons met een Vallende Ster, een wens van U?

oude straatjes en Steegjes.... net een sprookje!

Copyright "Grap en Grol" HWMS

Magie in de Straten, Licht en Geschiedenus, Draken en Kastelen......

De Helm van Saint George aan het Stadhuis van Mons...

Stadsparkje in het midden van de stad, op de plaats van de oude kerk die vervangen werd door de Collegiale Sainte Waudru.